zaterdag 12 juli 2008

checkpoints

Zou je daar nou ooit aan wennen, als je iedere dag door een checkpoint moet? Vandaag stond ik met nog zo'n vijftig mensen in de rij bij Qalandia checkpoint, bij Ramallah. Mensen stonden te kletsen, te staren, te bellen, een beetje zoals in een Nederlandse forenzentrein. En ik stelde me voor hoe de gesprekken gingen: Dag schat, waar ben je nu? In plaats van 'in de file' is het antwoord: Sta nog in de rij bij het checkpoint. Kan nog wel even duren. Of: Lieverd, het wordt wat later vandaag. [...] Ja, sorry. Chagrijnige soldaten vandaag.

Toen ik laatst op donderdagmiddag, bij aanvang van het weekend, een busje nam richting Bethlehem, zat dat vol tanige zongebruinde mannen met kefiyyeh's rond hun hoofd. Bij het checkpoint springen ze er allemaal uit en sprinten naar de ingang, om er evengoed op aan te dringen dat een oudere dame en ik voor zouden gaan. Ik vermoed dat ze uitgeput zijn, deze mannen. De eersten (gelukkig in zekere zin, namelijk in het bezit van een werkvergunning) melden zich rond één uur 's nachts. Sommigen reizen vanuit Hebron- een luttel aantal kilometers, maar enige checkpoints en dus uren verder- daar naar toe, en sommigen werken ergens in het noorden, en hebben nog een flinke reis voor de boeg.
Afgelopen week was ik met Nederlands bezoek, Emanuele en Angel van het Lioba-klooster, op weg naar Bethlehem. Dit keer was de sfeer gespannen bij het checkpoint. Er stond een aardige club mannen te wachten, busjes voerden constant nieuwe aan, en slechts mondjesmaat werd iemand doorgelaten. Er was om onduidelijke redenen maar één van de poortjes open. Soldaten schreeuwen Hebreeuwse bevelen. De mannen begonnen te schreeuwen en te duwen, en wij voelden ons in toenemende mate ongemakkelijk.

In Qalandia is om dergelijke redenen een aanpassing doorgevoerd. Voor de ijzeren draaihekken die naar de controlerende soldaten achter kogelvrij glas voeren is een ijzeren kooiconstructies gebouwd die de wachtenden dwingt keurige, zij het claustrofobische, rijen te vormen. Het voorkomt dat bij grote drukte mensen elkaar verdringen. Het is een verbetering, zeggen veel mensen. Nu, ik kan wel andere innovaties bedenken.
Gisteravond kwam ik met een groepje vrienden terug uit Bir Zeit, een schilderachtig dorpje bij Ramallah waar deze week een cultureel festival is. Opgetogen vanwege sprookjesachtige oud-muziek bereikten we Qalandia. Druk was het niet, maar de dienstdoende soldaat had zijn dag niet. Een vader met twee goedlachse dochtertjes ging ons voor. Om onduidelijke redenen moesten ze keer op keer moesten ze door de detectiepoort. De meisjes bleven lachen. De vader en de soldaat niet. Oud-muziek was nergens meer hoorbaar.

Geen opmerkingen: